“Bitcoin xanh” Chia gây sốt ở Trung Quốc

Theo SCMP, đồng Chia được tạo ra bởi Bram Cohen – tác giả giao thức BitTorrent. Ben đặt mục tiêu tạo đột phá trong phương thức khai thác tiền ảo truyền thống. Để khai thác Chia, các “đào thủ” không cần những cỗ máy tính cấu hình khổng lồ mà chỉ cần dùng chính dung lượng ổ cứng của máy tính. 

Trong khi các tiền ảo như Bitcoin, Ethereum được khai thác bằng thẻ đồ hoạ thì Chia được khai thác bằng ổ cứng. Việc vận hành các ổ cứng tiêu thụ ít điện năng hơn và giảm phát thải nhiệt lượng hơn so với thẻ đồ họa. 

“Các cỗ máy ‘đào tiền ảo’ chuyên biệt ngày càng mọc lên nhiều tại các trung dữ liệu lớn được xây dựng có chủ đích gần những nơi có giá điện rẻ. Chúng thuộc sở hữu và vận hành bởi một số ít đơn vị lớn. Điều này làm giảm lòng tin và gây ra những vấn đề liên quan tới tiêu thụ điện, rác thải điện tử, phát thải carbon và địa chính trị”, đội ngũ phát triển Chia cho biết hồi tháng 2.

Ổ CỨNG “CHÁY HÀNG”

Dù đồng Chia chưa bắt đầu giao dịch (dự kiến giao dịch vào ngày 3/5 tới), nhiều người đã bắt đầu tích trữ ổ ứng và ổ SSD với dự báo nhu cầu thiết bị lưu trữ sẽ tăng mạnh để khai thác tiền ảo này. 

Cơn sốt này đẩy giá các thiết bị lưu trữ tại Trung Quốc tăng vọt và khiến hàng hóa khan hiếm ở cả các kênh trực tuyến và trực tiếp. 

Trên các sàn thương mại điện tử hàng đầu Trung Quốc Taobao và JD.com,  nhiều mẫu ổ cứng loại dùng cho doanh nghiệp với dung lượng lớn đều đã “cháy hàng”. 

“Vài ngày qua, nhiều khách hàng đã hỏi mua ổ cứng dung lượng lớn để đào Chia”, nhân viên dịch vụ khách hàng của một cửa hàng trên Taobao cho biết. Cửa hàng này chuyên bán ổ cứng hiệu Seagate và Western Digital – 2 nhà sản xuất ổ cứng hàng đầu của Mỹ. Người này cho biết các loại ổ cứng doanh nghiệp với dung lượng trên 8TB đều đã được bán hết sạch. 

Theo manmanbuy.com, một trang web theo dõi giá cả hàng hóa trên các sàn thương mại điện tử Trung Quốc, giá ổ cứng Western Digital dung lượng 12TB trên sàn JD.com có giá 2.188 Nhân dân tệ (337 USD) hồi tháng 2 nhưng đã tăng lên 3.499 Nhân dân tệ hôm 8/4.  Trong khi đó, giá ổ cứng công nghiệp Seagate dung lượng 8TB trên Taobao đã tăng từ 1.150 Nhân dân tệ hôm 14/4 lên 2.160 Nhân dân tệ.

Ngoài các sàn thương mại điện tử, giới đào tiền ảo Trung Quốc cũng “quét sạch” các cửa hàng điện tử để mua ổ cứng. Tại Huaqiangbei, chợ điện tử lớn nhất thế giới ở thành phố Thâm Quyến, nhiều cửa hàng cho biết hiện tại họ chỉ còn ổ cứng dung lượng dưới 4TB. 

“Chúng tôi không còn ổ cứng nào dung lượng hơn 4TB”, một chủ cửa hàng điện tử tên Qin ở Thâm Quyến cho biết và nói thêm rằng giá ổ cứng đã tăng thêm khoảng 700 tệ do nhu cầu cao. 

“Vào lúc cao điểm, giá tăng hơn ít nhất 60% so với thường ngày. Gần đây, giá đã hạ một chút những vẫn cao hơn khoảng 50%”, một chủ cửa hàng khác tên Chen cho biết. Người này chia sẻ giá ổ cứng dung lượng 8TB đã tăng từ khoảng 1.200 Nhân dân tệ trước đây lên hơn 2.000 Nhân dân tệ. 

Trong khi đó, tại Hồng Kông (Trung Quốc), những ngày qua giá ổ cứng đã tăng gấp 300% so với ngày thường.

Khan hiếm ổ cứng cũng trở thành một chủ đề “nóng” trên mạng xã hội Sina Weibo của Trung Quốc với những từ khóa như “giá cổ cứng tăng” hay “giá ổ cứng tăng gấp đôi trong 10 ngày”.

“Đầu tiên là thẻ đồ họa, giờ lại đến ổ cứng. Chắc bây giờ tôi chỉ đủ tiền mua vỏ máy tính thôi”, một người dùng mạng chia sẻ trên Weibo. 

“Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo? Người ta sẽ dùng con chuột để khai thác tiền điện tử ư? Nhấp chuột càng nhanh thì càng khai thác nhanh hơn?”, một cư dân mạng khác viết trong một nhóm thảo luận nổi tiếng về khai thác Chia.

Cơn sốt Chia đang tạo ra mạng lưới khai thác ngày càng lớn. Theo Wccftech, hiện tại mạng lưới này có khoảng 30.000 ổ cứng tổng dung lượng 260.000 TB. Trung bình mỗi ngày có thêm khoảng 500 ổ cứng mới tham gia mạng lưới. Một số công ty Trung Quốc đã bắt đầu sản xuất ổ cứng chuyên dụng để khai thác tiền ảo này.

TÁC ĐỘNG NGHIÊM TRỌNG TỚI MÔI TRƯỜNG

Khai thác tiền điện tử là quá trình mà máy tính thực hiện một số tác vụ nhất định để thu được một số lượng tiền điện tử nhất định. Do các loại tiền ảo như Bitcoin ngày càng được chấp nhận nhiều hơn những năm gần đây, khai thác tiền ảo trở thành cách hấp dẫn để kiếm tiền với những người có kiến thức về công nghệ và máy tính. 

Dù không công nhận Bitcoin là một loại tiền hợp pháp, Trung Quốc chưa từng cấm hoàn toàn việc đào Bitcoin.

Theo ông Alex de Vries, chuyên gia Bitcoin tại PwC, song song với cường độ đào và số giao dịch Bitcoin tăng mạnh những năm gần đây là những tác động nghiêm trọng đến môi trường. Hiện tại, đa số “thợ đào” Bitcoin đặt cơ sở khai thác tại Trung Quốc – nơi điện được sản xuất chủ yếu từ các nhà máy điện than. Theo nghiên cứu gần đây của một nhóm nhà nghiên cứu thuộc Đại học Thanh Hoa, Viện Khoa học Trung Quốc, Đại học Cornell và Đại học Surrey, lượng khí thải carbon mà các máy đào Bitcoin ở Trung Quốc thải ra lớn tương đương lượng khí thải của 1 trong 10 thành phố lớn nhất nước này. 

Nghiên cứu này chỉ ra rằng nếu tình hình hiện tại không được can thiệp, mức tiêu thụ năng lượng hàng năm từ hoạt động đào Bitcoin tại Trung Quốc sẽ đạt kỷ lục 296,59 terawatt giờ (TWh) vào năm 2024, đồng thời tạo ra 130,50 triệu tấn khí thải carbon.

Mỗi năm, việc khai thác Bitcoin toàn cầu tiêu tốn khoảng 113,88 TWh. Nếu là một quốc gia thì đây sẽ là quốc gia tiêu thụ điện lớn thứ 33 trên thế giới, lớn hơn cả lượng tiêu thụ của Hà Lan và Philippines cộng lại, theo Chỉ số tiêu thụ điện Bitcoin Cambridge. 

Việc khai thác tiền ảo khiến lượng điện tiêu thụ tăng đột biến thời gian gần đây bắt đầu khiến các nhà chức trách Trung Quốc lưu tâm khi mà nước này đang đẩy mạnh nỗ lực tiết kiệm năng lượng và giảm ô nhiễm. Chính quyền Nội Mông mới đây tuyên bố sẽ đóng cửa tất cả các cơ sở khai thác tiền ảo trên địa bàn trước tháng 5. Nội Mông thu hút đông đảo giới đào Bitcoin tại miền bắc Trung Quốc nhờ giá điện rẻ.